Universiteit Leiden

☰
Zwaard van Ommer­schans
Zwaard van Ommer­schans Zwaard van brons, 1500-1350 v.Chr., gevonden in Overijssel

Tijdens het lange rectoraat van Carel Stolker moest er soms op het scherp van de snede gemanoeuvreerd worden. Dit reuzenzwaard uit de Europese prehistorie kan als symbool daarvoor gelden. Of toch niet? Dit zwaard diende niet voor gevechten, maar gaf waarschijnlijk de bijzondere positie aan van een hoogwaardigheidsbekleder. Als ceremonieel ereteken kan het dus vergeleken worden met de ambtsketen die de rector onderscheidt van alle andere hoogleraren. Het dragen van dit ceremonieel symbool was waarschijnlijk wel minder comfortabel.

Vaas­schildering van Athena
Vaas­schildering van Athena Aardewerk, ca. 480-470 v.Chr., gemaakt in Athene

Athena, bij de Romeinen Minerva genoemd, is hier afgebeeld op een Griekse vaas. Zij is als de godin van de wijsheid schutspatroon van de Universiteit Leiden. In de Grieks-Romeinse mythologie werden belangrijke begrippen als wijsheid, rechtvaardigheid en vrede bij uitstek verbonden aan vrouwen. Athena heeft op deze vaas haar helm afgezet, en laat haar speer rusten. In het logo van onze universiteit ligt de speer zelfs op de grond, en leest Athena een boek. Hester Bijl wordt de eerste vrouwelijke rector magnificus van de Leidse universiteit. Moge Hester als een wijze Pallas Athena de universiteit gaan leiden.

Keizer Trajanus
Keizer Trajanus Beeld van marmer, 100-125 n.Chr., gevonden in Tunesië

Zelfs een langstzittende rector realiseert zich, zo zegt Carel Stolker dikwijls over zichzelf, dat ook hij een passant is in een woelige geschiedenis. Romeinse keizers waren wat minder bescheiden en lieten vele standbeelden van zichzelf maken. Zoals keizer Trajanus, die ook een lange ambtstermijn kende. Hij regeerde van 98 tot 117 na Chr. en breidde het Romeinse Rijk flink uit. Hij is hier afgebeeld als een strategisch denkende veldheer. De godin Medusa en de griffioenen op zijn borstpantser symboliseren zijn macht.